Een wijze levensles, geselecteerd door een bijbelvaste Rastaman die al eerder van zijn spirituele livity getuigde in enkele hits voor Lee Perry. De twee hadden al samengewerkt toen Perry nog engineer en talent scout was bij Joe Gibbs en hij daar het vocale trio The Versatiles introduceerde, met Byles, een brandweerman, als leadzanger. Hun ‘The Time Has Come’ (1967) was een van de eerste sociaal bewogen tunes in de reggae/rocksteady.
The Versatiles gingen uit elkaar, Lee Perry begon voor zichzelf als producer en nam Junior Byles mee. Hij wist dat de zanger een goeie songwriter was en bovenal een markante, zuivere tenorstem had die alle richtingen kon uitgaan. Ook hun eerste hitje (en nog altijd actueel) ‘What’s The World Coming To’ (onder de naam King Chubby) getuigde van Byles betrokkenheid bij de sufferers en het onrecht in de wereld. Volgens Perry zou hij weleens de nieuwe Bob Marley kunnen worden.
Tijdloze riddim
Junior Byles was een van de eerste artiesten die kon opnemen met de Now Generation, de nucleus van de nieuwe Upsetters: Val Douglas op bas, Mikey Chung op gitaar, Earl ‘Wire’ Lindo op orgel. Eerst nog in Randy’s en Dynamic, later in Perry’s eigen Black Ark studio, waar Byles zowat woonde. Zijn grootste, tijdloze hits zijn doordrongen van Bijbelse rastalyriek met een actuele betekenis: ‘King Pharaoh’ (over PNP-leider Michael Manley)’, ‘Pharoah Hiding’ (Hugh Shearer, leider van de JLP) en natuurlijk ‘Beat Down Babylon’, op een van de vaakst gebruikte en gecoverde riddims ooit. “Beat down comrade man…” zong Byles in zijn eigen uitgesproken socialistische versie, en ook Dennis AlCapone, Max Romeo & The Heptones en Jah T mochten er van Scratch hun zin op doen. Waarna andere producers ermee aan de haal gingen, en er decennia later nog hele riddimplaten mee gevuld werden.
Junior Byles geeft in het nummer ook een excellente verklaring van het begrip Babylon: “…the forces whose principles seek to destroy the unity of mankind”. Goed om te onthouden als u weer eens zit te reasonen over Rastafari.
Check zeker ook eens de dub van de original zelf,
‘Ital Version’, waar twee iconen van de reggae elkaar vinden in een bizar geluidsexperiment, zo eigen aan The Upsetter.
When will better come?
‘Place Called Africa’ was even mooi en ontroerend als ‘Dreamland’ (Bunny Wailer, niet toevallig opgenomen tijdens dezelfde sessie),
‘Curly Locks’,
‘Fever’ en
‘King Of Babylon’ (“One love, one heart, one God, one soul…”).
In 1972 schaarde de zanger zich achter de verkiezingscampagne van Michael Manley, met tunes als
‘Joshua’s Desire’ en
‘Pharaoh Hiding’, opnieuw Bijbels geïnspireerd maar met een duidelijke (linkse) politieke overtuiging. Manley werd verkozen maar kon de hooggespannen verwachtingen (uiteraard) niet inlossen, wat Junior Byles dan weer aanzette om
‘When Will Better Come?’ op te nemen, een version van de officiële verkiezingssong van Manley’s People’s National Party, ‘Better Must Come’ van Delroy Wilson. Junior Byles was in die dagen niet alleen een van de populairste zangers van Jamaica, met veel weerklank in de UK, maar ook een kritische stem in het maatschappelijke debat.
Gammele piano
Naast en na zijn werk met The Upsetter bracht Junior Byles nog verschillende nummers uit voor andere producers (Lloyd Charmers, Pete Weston, Dudley Swaby…) maar geen daarvan heeft meer impact en respect gekregen dan
‘Fade Away’. De productie werd destijds toegeschreven aan Jo Jo Hookim, die met zijn Channel One-studio een nieuw tijdperk inluidde voor de reggae, op 16 in plaats van 8, 4 of soms nog 2 sporen zoals toen nog gebruikelijk was. Niet dat Earl ‘Chinna’ Smith die alle 16 nodig had toen hij de tune op een zondagmiddag inblikte met Santa David (drums) en Theophilius Beckford op de ietwat gammel klinkende piano. Ja, dé Theophilius Beckford van
‘Easy Snappin”, misschien wel de allereerste ska-song een kleine 15 jaar eerder. Volgens Chinna, die het nummer schreef en produceerde, had Beckford zich al een paar keer aangeboden in de studio, en besloot hij die dag om de muzikant een kans te geven. Bas (Fully), piano en drums: het zou een jazztrio kunnen zijn. De spaarzame productie van ‘Fade Away’ was een geniale ingeving van het moment, getekend Chinna Smith, zoals Jo Jo Hookim later ruiterlijk heeft toegegeven.
Jah no dead
Het nummer was een grote hit in Jamaica, maar tegelijk ook een beetje Junior Byles’ zwanenzang, hoewel hij in de jaren ‘80 nog
een mooie plaat heeft gemaakt voor het Amerikaanse Nighthawk-label. Toen ‘Fade Away’ in 1977 werd toegevoegd aan de soundtrack van de ultieme reggaefilm ‘Rockers’, kreeg het definitief een tijdloze status. Voor de nerds onder u: de originele versie is ongeveer 25 seconden langer dan de uitvoering van ‘Rockers’ en staat op het album ‘Hit Bound - The Revolutionary Sound Of Channel One’ (1989).
Een paar maanden na de opname in Channel One kwam uit Ethiopië het bericht dat Haile Selassie was overleden, de door Byles zo aanbeden Ras Tafari. De zanger kon het nieuws niet vatten en raakte verstrikt in zijn eigen hersenspinsels. Hoe kon een goddelijke figuur een menselijke dood sterven? Het duurde niet lang voor hij in Bellevue Hospital belandde, de beruchte psychiatrische instelling die door Dillinger en anderen expliciet bezongen is. Hij zou er een zelfmoordpoging ondernomen hebben.
Benefietconcert
Junior Byles heeft sinds die tijd veel mentale, familiale en materiële miserie gekend. Enkele jaren geleden circuleerde er een filmpje van de zieltogende, schijnbaar raaskallende zanger op een straathoek in Kingston. De toestand bleek net iets minder hopeloos dan die beelden deden uitschijnen (Byles heeft een spraakgebrek) maar zijn dochter Janet lanceerde toch een oproep om haar vader uit de nood te helpen, en ze kreeg prompt de steun van Beenie Man en andere reggae- en dancehallsteren. Hoeveel het Junior Byles Benefit Concert in 2019 heeft opgebracht, is niet duidelijk maar het eerherstel heeft hem en de familie duidelijk goed gedaan.
En vorig jaar in Jamaica, in de yard van Chinna Smith, kreeg ik zomaar een exemplaar toegestopt van ‘Still Beating Down Babylon’, een akoestische tribute-plaat met jonge jonge artiesten uit Chinna’s stal, zijn eigen Binghistra-orkest en in de titelsong Inner Circle, Freddie McGregor, en Michael Rose. Zowat alle nummers die hierboven vermeld staan krijgen op deze plaat een heel breekbare, fijnzinnige make-over, en behouden toch al hun kracht en intensiteit. Fade away: in mijn beleving zal het de muziek van Junior Byles nooit overkomen.
He who seeks of only vanity
And no love for humanity
Shall fade away, fade away (Job 34:20, Psalmen 112:10)
He who checks for only wealth
And not for his physical health
Shall fade away, fade away (Johannes, 1:10-11)
The rich is getting richer every day
And the little that the poor man got
It shall be taken away (Mattheus 13:12)
The man who worships silver and gold
Shall surely, surely, surely lose his own soul
