R.I.P. Dominic 'Jah Rej' Forte (1956-2024), UK dub pionier en vriend van Irie Vibes Festival

In 2014 stonden Jah Rej en Jah Shakespear broederlijk naast elkaar op de affiche van Irie Vibes, ons beider favoriete festival. We waren opgegroeid met dezelfde muziek, rootsreggae en dub uit de jaren zeventig, en koesterden alle twee een groot respect voor Rastafari. Dat hoorde je in zijn muziek en in mijn selectie. Volgens Jah Rej zelf zag hij het licht toen hij album ‘Catch A Fire’ en het nummer ‘Concrete Jungle’ van Bob Marley hoorde. Geen wonder dat we ons zo goed thuis voelden op Irie Vibes, waar een heel nieuwe rootsgeneratie het heilige vuur brandend hield.

Turn Israel

Mijn eerste kennismaking met de muziek van Jah Rej was een compilatiealbum (2002) op het Universal Egg-label van Zion Train, ‘The Inspirational Sounds Of Jah Works’ (zoals hij ook weleens genoemd werd, tevens de naam van zijn label). Op de hoes van de CD een prachtige illustratie van een triomfantelijke Lion of Judah en een groen-geel-rood gekleurde Britse vlag. Ik hoorde overwegend digitale riddims, maar ook echte instrumenten en liederen van verzet en verlossing, met een stevig rootsfundament. ‘Turn Israel’ (mag hij dat nog zingen?) van GT Moore is een van mijn honderd favoriete reggae tunes, en de enige witte.

Zou het toeval zijn dat Jah Rej destijds vooral scoorde met de witte stemmen van Martin Campbell en GT Moore? In zijn spaarzame sessies op sound zingt de onvergelijkbare Campbell die tunes nog altijd (‘Wicked Rule’, ‘Got To Pray’, ‘Who Can We Run To?’), maar de heren raakten lang geleden al gebrouilleerd. Ook Irie Vibes slaagde er niet in om hen samen op het podium te krijgen, wel apart. Voor die vroege opnames maakten Rej en Campbell trouwens gebruik van een geluidstoestel dat de zanger had meegebracht uit de Black Ark studio van Lee Perry, in Jamaica. 

Irie Vibes Band

Daar heeft ook zijn collega GT Moore ooit een plaat opgenomen, en hij bracht Jah Rej een vijftiental jaar geleden in contact met de mensen van Irie Vibes. De producer woonde toen nog in Newbury, ten westen van Londen, en had in zijn living een home studio ingericht, 7th Sense. De West-Vlamingen leerden Rej kennen toen ze met GT Moore een optreden hadden in Sardinië, waar ook de 7th Sense band aka. Rebel Souls speelde. Het is daar dat de Irie Vibes Band het levenslicht zag, toen nog enkel bestaande uit Filip Verhaeghe, Lalita Devi en Ellen Lingier. “Een magische ontmoeting die ons leven heeft veranderd’!”, aldus Lingier: “Ook wijlen Steve Swann was erbij, en Ben King. Daar zijn toen vriendschappen gesmeed voor het leven.”

Jah Rej was vertrokken uit Engeland, op weg naar zijn Beloofde Land Portugal, en berooid gestrand in Marseille. Vandaar bracht Davy Landuyt hem naar West-Vlaanderen. De Irie Vibes Band groeide, Rej bleef en hij maakte met de Irie Vibes Band, I Man T en GT Moore zelfs een paar uitstekende albums in de Green Tongue studio in Kortemark. Jah Rej kon zijn muziek een paar keer presenteren op het festival, live en op sound, met onder anderen zijn ex, Donette Forte, als zangeres. Ook haar hoorde ik voor het eerst op die fameuze promotieplaat.

Mentor

Maar bovenal toonde Rej zich in Kortemark en omstreken een zalige mens, een echte vriend, geliefd door iedereen, jong en oud. Filip Verhaeghe, medeoprichter van Irie Vibes, noemt hem zelfs “…een mentor, misschien wel een vaderfiguur.”  

Het verdriet is groot in de Irie Vibes-familie, waar ze alleen maar mooie en warme herinneringen koesteren aan Jah Rej. “Zijn favoriete plaats was gesandwicht tussen (medeorganisator) Lalita en mij,” zegt Ellen Lingier. “Can I please be the filling in the sandwich?”, lonkte hij dan. 

Jah Rej woonde sinds enkele jaren in Amsterdam, waar hij geregeld aan de slag was in de Earth Works studio van Ben King. Hij laat ons een paar tientallen singles, maxi’s en albums na op verschillende labels, vaak uitgebracht in eigen beheer en alleen op vinyl. ‘Dubs From The Seventh Sense’ (2003) biedt wellicht de beste impressie van zijn kwaliteiten als dub creator, maar mocht u ooit ergens die ‘Inspirational Sounds Of Jah Works’ tegenkomen, mét dat mooie hoesje… Een mooier eerbetoon is niet denkbaar.