Nooit weerklonk er zoveel reggae op de radio als in de zomer van 1979. Het waren de hoogdagen van Bob Marley, Peter Tosh, Third World en Inner Circle, die plots internationale hits scoorden. Two Tone deed ska en rocksteady herleven. ‘Dreadlock Holiday’, de nummer 1 van 10CC, zinderde nog na, en zeker het bijhorende filmpje, opgenomen in Jamaica. In de platenwinkels verschenen de eerste bakken met het kopje Reggae. En dat was ook de titel van mijn allereerste compilatiealbum, een soort greatest hits van de reggae tot dan toe, van Toots en Bob Marley tot Dillinger en Robert Palmer, op het Nederlandse label K-Tel.
Op die plaat stond ‘Fire Ina Trenchtown’, een bubbelende, poppy tune van Owen Gray (Grey). Nog nooit van gehoord toen, maar dat gold in die beginjaren van mijn reggaeverslaving natuurlijk voor zowat alle namen. Het nummer raakte niet verder dan de tipparade (bestaat dat nog?) en de discotheken waar de reggaehype toen hoogtij vierde. Eerst Donna Summer, dan Owen Gray: zalig.
The Voice avant-la-lettre
Het zou nog een hele tijd duren voor ik besefte hoe belangrijk Owen Gray is geweest voor het ontstaan en het succes van de Jamaicaanse muziekbusiness. Winnaar van het invloedrijke Vere John’s Opportunity Hour (The Voice van die tijd) in 1957. Eerste artiest op het Island-label van Chris Blackwell, met de tune ‘Patricia’. Eerste nummer met een big up aan een sound system, de voorloper van de dub plates. Eerste full album in Jamaica (1961). Auteur van Sugar Plum, een duet met Millie Small, die later wereldfaam zou verwerven met ‘My Boy Lollipop’.
Owen Gray emigreerde in 1962 naar Groot-Brittannië, twee maanden voor Jamaica onafhankelijk zou worden. Hij was de eerste Jamaicaanse zanger die (bescheiden) door Europa toerde en vooral in de UK een hele resem hitjes uitbracht, geproduceerd door Coxsone, Prince Buster, Duke Reid, Leslie Kong en wie hem ook maar naar de studio haalde. Ik heb uit die periode ooit de plaat ‘Cupid’ gekocht, very early reggae waarvan ik alleen de titeltrack, een cover, af en toe nog eens opleg. Gray’s meer dan vijftig (!) andere albums zijn geheel en al aan mij voorbij gegaan. Wat ik helemaal vergeten was, is dat Owen Gray in 1991 op het memorabele festival Open Tropen stond, in Turnhout. Hij zat toen in een pakket met Big Youth en Alton Ellis, dus langer dan een twintig minuten heeft het optreden niet geduurd. Met dank aan Marc Lion voor het triggeren van de herinnering. Marc wist mij trouwens ook te vertellen dat Gray in 1978 al naar Nederland kwam als voorprogramma van Keith Hudson.
Geen haar op mijn gezicht
Nu pas, bij de ultieme research voor dit artikel, lees ik dat Owen Gray in 1972 ook een rasta tune heeft uitgebracht, ‘Hail The Man’. Niet bepaald een hoogvlieger maar de zanger heeft zich dan ook nooit geprofileerd als rastaman. Ook niet toen Chris Blackwell hem in de latere jaren zeventig vroeg om dreadlocks te laten groeien. “I don’t like hair on my face…”, zei hij daarover in
een interview met Reggae.be. Wat niet wegneemt dat hij met Bunny Lee later nog een erg rootsgetint album heeft gemaakt, ‘None Of Jah Jah’s Children Shall Ever Suffer’. Evenmin een klassieker.
Gray was ook nooit alleen maar een ska- en reggaezanger. Live bracht hij net zo goed soul en rhythm & blues, en in de voorbije decennia maakte hij enkele gospelplaten. Maar voor Jamaica wel een muzikale pionier dus, weliswaar populairder in Engeland dan in zijn geboorteland (zeker bij de eerste generatie skinheads), met een carrière die een halve eeuw overspande.
